Een interview met Lieven Raes

Dag Lieven, kan je jezelf kort voorstellen, je achtergrond en je huidige taken?
 
Ik ben een Smart City expert bij Digitaal Vlaanderen en ben verantwoordelijkheid voor het "aanjagen van transformationele verandering" bij de overheid. Door mijn achtergrond in sociale wetenschappen, ruimtelijke ordening en data weet ik hoe technologie en open data nieuwe kansen kunnen bieden om het leven van burgers te verbeteren, en weet ik uit eerste hand hoe co-creatie innovatie kan ontsluiten. Dankzij deze expertise kon ik met succes verschillende EU-onderzoeksprojecten coördineren, waaronder COMPAIR, dat net is opgestart. Daar ben ik ook adviseur van het Open Geospatial Consortium.
 
Je bent projectleider van het H2020 project COMPAIR, kan je COMPAIR kort toelichten?
 
COMPAIR is een driejarig project dat in november 2021 van start ging. Het project werkt samen met lokale overheden en het publiek om burgerwetenschappelijke experimenten uit te voeren met betaalbare sensor- en analytische dashboardtechnologieën die hiaten in officiële luchtkwaliteitsgegevens zullen aanvullen om samen effectievere sociale acties te creëren en het stedelijk beleid te beïnvloeden. Samen zullen deze acties bijdragen tot gezondere en groenere steden voor iedereen.
 
Wie zijn de verschillende partners in dit project en wat is hun specifieke rol?
 
Het projectteam bestaat uit 15 organisaties uit 6 verschillende Europese landen: België, Bulgarije, Duitsland, Griekenland, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. We zijn een mix van steden, Athene, Berlijn, Sofia, Plovdiv, en een regio, Vlaanderen, die de burgerwetenschapsexperimenten zullen leiden en uitvoeren. Onderzoekers die de experimenten zullen ondersteunen en technische partners die de sensoren zullen leveren, de dashboards zullen bouwen en ervoor zullen zorgen dat de resulterende burgerwetenschappelijke gegevens, wat wij noemen, beleidsklaar zijn.
 
Wat was destijds je motivatie om dit project in te dienen, welk concreet potentieel zag je?
 
Ik heb de afgelopen tien jaar gewerkt aan het creëren van een cultuur voor data-ondersteunde beleidsvorming, van het bouwen van eenvoudige beleidsvisualisaties tot het co-creëren van complexere, voorspellende digitale twins. Het doel is om samen duurzamer beleid te creëren dat op een kosteneffectieve manier de verwachte effecten oplevert. Terwijl de technologie om deze visie te ondersteunen vooruitgaat, blijft één probleem overheersen, en dat is de toegang tot gegevens.
 
In het geval van milieubeleidsvorming leveren officiële meetstations weliswaar gegevens over luchtverontreinigende stoffen, maar dat is op macroschaal, de stations zijn duur om te installeren en geven geen volledig beeld van een hele stad. COMPAIR verandert het spel door het potentieel van het publiek te ontsluiten om zowel "gegevenssensoren" als "gegevenswetenschappers" te zijn. Experimenten die worden uitgevoerd door de mensen die wonen in de gebieden waar verandering nodig is, leveren crowdsourced gegevens voor de besluitvorming van de publieke sector op een manier die bestaande stedelijke gegevensbronnen aanvult en de eigendom van de gegevens teruggeeft aan de mensen, zodat zij er bruikbare gegevens uit kunnen halen.
 
Rear Window zal verschillende pilots opzetten met Telraam. Wat verwacht u van de correlatie tussen luchtkwaliteitsmetingen en verkeersgegevens en zijn er al soortgelijke ervaringen in Europa? Zo ja, welke?
 
We gaan met open vizier de experimenten met burgerwetenschappen in. Het publiek is degene die de experimenten samen met de onderzoekers vormgeeft, ze uitvoert en bruikbare informatie uit de resultaten haalt.  We willen niet hun mening sturen, maar hun potentieel voor kritisch denken en open innovatie ontsluiten. Een van onze belangrijkste onderscheidende kenmerken is dat we gebruik maken van goedkope, kwalitatieve digitale sensoren, zoals Telraam, waardoor deelname aan burgerwetenschapsexperimenten betaalbaarder en democratischer wordt voor iedereen.
 
Andere initiatieven die werken met verkeers- en luchtgegevens richten zich vooral op het presenteren van informatie aan besluitvormers via historische, real-time of voorspellende scenario's; mijn lokale digitale tweelingproject DUET is daar een uitstekend voorbeeld van. COMPAIR is ontworpen om niet met deze initiatieven te concurreren, maar om zijn nieuwe gegevensbron - burgerwetenschappelijke gegevens - interoperabel te maken met deze bestaande platforms en zo een nieuwe standaard te creëren in beleidsklare gegevens waar iedereen baat bij heeft.
 
Tot slot, als je drie jaar verder kunt kijken, met welke resultaten binnen COMPAIR ben je dan tevreden?

Voor mij persoonlijk zal COMPAIR een succes zijn als we de wetenschappelijke capaciteit en het vertrouwen van de mensen die deelnemen aan onze citizen science-experimenten voor lokale milieubeleidsvorming hebben vergroot, en als de publieke sector de waarde van citizen science-gegevens als een waardevolle bron van gegevens voor de besluitvorming verwelkomt.  Voor het project zou het bereiken van de "North star" die we onszelf in de eerste maand van onze samenwerking hadden opgelegd, het grootste resultaat zijn. Het benutten van de mogelijkheden die burgerwetenschappen bieden om:

• Het verhogen van de waarde van CS data door wereldwijd relevante stedelijke use cases;
  
• Het verbeteren van publieke participatie in het bereiken van Green Deal doelen en doelstellingen;
  
• Het bevorderen van een open technische & beleidsomgeving om duurzame verandering te stimuleren

Heel leerrijk, fel bedankt voor dit interview!

Meer informatie over COMPAIR : https://www.wecompair.eu/